بیانیه ۲۰ فعال سیاسی و مدنی: سرکوب صدای مدنی به بهانه بینظمی، نمایشی تدارکدیده شده است
۲۰ فعال سیاسی، مدنی و هنری ایران در بیانیهای مشترک، بازداشت حدود ۴۰ نفر از شرکتکنندگان در مراسم بزرگداشت خسرو علیکردی در مشهد، از جمله نرگس محمدی، را «نمایشی از پیش تدارک دیده شده» برای سرکوب جامعه مدنی دانستند و خواستار آزادی فوری و بیقید و شرط بازداشتشدگان شدند.
این ۲۰ تن دوشنبه ۲۴ آذر با انتشار بیانیهای، برخورد نیروهای امنیتی با مراسم بزرگداشت خسرو علیکردی در مشهد را نشانهای از «وضعیت نگرانکننده آزادی و امنیت» در کشور توصیف کردند.
در این بیانیه آمده است نیروهای امنیتی بهجای تامین امنیت مراسم، به حاضران حمله کردند و نزدیک به ۴۰ نفر، از جمله نرگس محمدی، برنده جایزه صلح نوبل، را بازداشت کردند.
این بیانیه به امضای گروهی از چهرههای شناختهشده حوزه سیاست، اندیشه، فرهنگ و کنش مدنی از جمله صدیقه وسمقی، مصطفی تاجزاده، سعید مدنی، جعفر پناهی، ابوالفضل قدیانی، عبدالله مومنی، مهدی محمودیان، مصطفی ملکیان، محمد رسولاف، عبدالفتاح سلطانی و حاتم قادری رسیده است.
اتحادیه اروپا ۲۲ آذر بازداشت چند فعال حقوق بشر، از جمله محمدی، در شهر مشهد را «عمیقا نگرانکننده» توصیف کرد و از مقامهای جمهوری اسلامی خواست افرادی را که «به ناحق و به دلیل استفاده از حق آزادی بیان بازداشت شدهاند» آزاد کنند.
کمیته نوبل نروژ نیز همان روز با محکوم کردن بازداشت «وحشیانه» محمدی درباره بازداشت فعالان در این مراسم به شدت ابراز نگرانی کرد.
این کمیته از مقامهای جمهوری اسلامی خواست فورا محل نگهداری محمدی را اعلام و ضمن تضمین امنیت و سلامت او، بدون هیچ قید و شرطی آزاد شود.
روند مستمر محدودسازی
بیانیه ۲۰ تن از فعالان سیاسی، مدنی و هنری تاکید میکند بازداشت خشونتآمیز فعالان سیاسی و مدنی «نه واکنشی به برهمخوردن نظم» بلکه بخشی از روند مستمر محدودسازی جامعه مدنی و خاموشکردن صداهایی است که بر «حق تعیین سرنوشت، کرامت انسانی و گذار مسالمتآمیز از استبداد» پافشاری میکنند.
شاهزاده رضا پهلوی نیز ۲۱ آذر در واکنش به بازداشت شماری از بازداشتشدگان در مراسم هفتم خسرو علیکردی در مشهد خطاب به مردم ایران گفت همصدایی و همبستگیتان را حفظ کنید و خواستار آزادی بیقیدوشرط همه بازداشتشدگان باشید.
نویسندگان این بیانیه، مسئولیت کامل هرگونه آسیب جسمی و روانی بازداشتشدگان را متوجه «حکومت اسلامی و گماشتگان آن» دانستند.
قرار بازداشت سه ماهه
همسر حامد رسولخانی، شهروندی که در مراسم هفتم خسرو علیکردی در ۲۱ آذرماه در مشهد بازداشت شد یکشنبه خبر داد که رسولخانی به زندان وکیلآباد منتقل شده است.
به گفته او به برخی بازداشتشدگان بین یک تا سه ماه بازداشت موقت داده شده و تعدادی نیز با وثیقه آزاد شدهاند.
حسن همتیفر، دادستان مشهد، ۲۲ آذر ضمن اعلام خبر بازداشت ۳۹ نفر در مراسم هفتم علیکردی در این شهر گفت تحقیقات قانونی از سوی مراجع امنیتی، انتظامی و دستگاه قضایی درباره دستگیرشدگان ادامه دارد.
با این حال، فعالان حقوق بشر برآورد میکنند شمار افراد بازداشتشده بیش از ۵۰ نفر باشد و منابع حقوقبشری اسامی بیش از ۳۰ تن از این افراد را در شبکههای اجتماعی منتشر کردهاند.
تاکنون علاوه بر محمدی، اسامی دستکم ۱۵ نفر از بازداشتشدگان اعلام شده است: عالیه مطلبزاده، هستی امیری، پوران ناظمی، سپیده قلیان، اسدالله فخیمی، اکبر امینی، علی آدینهزاده، رضا آدینهزاده، حسن باقرینیا، ابوالفضل ابری، حبیب فدایی، کمال جعفریزدی، نورا حقی، داوود علیکردی و احمد علیکردی.
بهگزارش منابع حقوق بشری، روند شناسایی و بازداشت برخی دیگر از شرکتکنندگان در این مراسم همچنان ادامه دارد و این اقدامات بر اساس بررسی ویدیوهایی انجام میشود که چهره افراد در آنها قابل شناسایی است.
فعالان سیاسی و مدنی در بیاینه خود همچنین با اشاره به «بنبست عمیق سیاسی و اجتماعی» کشور تاکید کردند راهحل، «بازگشت حق حاکمیت به مردم» است و خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط همه بازداشتشدگان مراسم مشهد شدند.
مراسم هفتم علیکردی جمعه ۲۱ آذر در مشهد برگزار شد و شهروندان حاضر در آن با سردادن شعارهای اعتراضی یاد او را گرامی داشتند.
حاضران در این مراسم همچنین شعارهایی از جمله «مرگ بر خامنهای»، «مرگ بر دیکتاتور»، «امسال سال خون است، سیدعلی سرنگون است»، «میجنگیم، میمیریم، ذلت نمیپذیریم»، «زن، زندگی، آزادی»، «این است شعار ملی، رضا رضا پهلوی»، «رضاشاه، روحت شاد» و «نه غزه نه لبنان، جانم فدای ایران» سردادند.
پیکر علیکردی صبح ۱۵ آذر در دفتر کارش در مشهد پیدا شد و بسیاری از کاربران رسانههای اجتماعی و برخی وکلا و فعالان سیاسی و مدنی، مرگ او را «قتل حکومتی» خواندند.